hm. Marek Gajdziński
Przedstawiam przykładowy, roczny plan pracy drużyny będący efektem zajęć warsztatowych przeprowadzonych na kursie drużynowych harcerskich chorągwi mazowieckiej „Agricola 2006". Na uwagę zasługuje fakt, że wszystkie wymienione tu pomysły pojawiły się w trakcie zajęć lub w pracach uczestników. Zostały one przeze mnie zebrane i opracowane tak aby tworzyły spójną i logiczną całość.
W efekcie powstał przykładowy plan pracy drużyny, która jak na warunki OHy ZHR znajduje się górnej strefie stanów średnich i ma jeszcze wiele do zrobienia, by stać się drużyną marzeń. Przy okazji warto zwrócić uwagę na fakt, że marzeniem ogromnej większości przyszłych drużynowych, stało się uzyskanie kategorii puszczańskiej oraz wywalczenie tytułu Drużyny Rzeczypospolitej. Sądzę, że wartość tego „konspektu" polega na bardzo czytelnym układzie formalnym, pokazującym w sposób przejrzysty logikę w wyznaczaniu celów pracy oraz doborze adekwatnych sposób realizacji tych celów. Nie mniej wartościowa jest merytoryczna zawartość konspektu obfitująca w ciekawe spostrzeżenia i pomysły.
PROGRAM PRACY
NR i NAZWA DRUŻYNY
NA ROK ......./.........
CHARAKTERYSTYKA DRUŻYNY
Komentarz:
Tu umieszczamy istotne informacje o drużynie nie ujęte w przedstawionej niżej charakterystyce stanu obecnego oraz ogólne plany na przyszłość.
Przykład:
Opis sytuacji
Drużyna działa od 5 lat. Jestem trzecim jej drużynowym. Posiadam stopień HO i przewodnika. Jestem studentem. Drużyna działa przy Gimnazjum w .................. i składa się głownie z chłopców w wieku gimnazjalnym oraz paru młodszych z pobliskiej podstawówki. Drużyna posiada kategorię leśną.
Cele długofalowe:
Moim celem dalekosiężnym jest zdobycie z drużyną kategorii puszczańskiej i tytułu Drużyny Rzeczypospolitej. Cel ten możliwy jest do realizacji w perspektywie 2-3 lat. Do tej pory planuję prowadzić drużynę osobiście. W przyszłym roku planujemy uzyskać kategorię puszczańską i wziąć udział w Turnieju Drużyn Puszczańskich, aby zorientować się w jego charakterze. W kolejnym roku powtórzyć kategorię i wygrać TDP.
Cel na ten rok
W tym roku planujemy spełnić warunki kategoryzacji drużyny puszczańskiej tak aby móc starać się o tę kategorie w roku przyszłym.
OCENA SYTUACJI, CELE i SPOSOBY REALIZACJI
CELE WYCHOWAWCZE
PODEJŚCIE INDYWIDUALNE
Komentarz:
Jednym z najważniejszych środków metodycznych jest podejście indywidualne do każdego harcerza, a jedną z kardynalnych zasad metodyki jest zasada oddziaływania od wewnątrz zakładająca dobrowolność udziału i świadomość ideową chłopców. Harcerstwo nie wychowuje mas lecz pojedyncze jednostki. Zastęp i drużyna są tylko środkami metodycznymi, umożliwiającymi skuteczny rozwój społeczny jednostek. Zawsze jednak mamy na uwadze nie grupę lecz poszczególnych harcerzy. Staramy się dostrzec osobowość każdego z nich i rozwinąć ją w duchu harcerskich ideałów.
Przykład:
Kierunkując samorozwój i motywując do niego harcerzy będę się przede wszystkim starał oddziaływać na nich indywidualnie. W tym celu dla każdego z nich osobno prowadzę „kartę postaci", gdzie zapisuję spostrzeżenie dotyczące potrzeb rozwojowych, zainteresowań, postawy, relacji z innymi ludźmi, sytuacji rodzinnej i materialnej, itp. Następnie wiedzę tę wykorzystuję w indywidualnej pracy z chłopcem, a zwłaszcza podczas wyznaczania prób na stopnie, motywowania do zdobywania sprawności, do służby, itp. Na karcie zapisuję też podjęte przeze mnie działania o charakterze wychowawczym wraz z oceną ich skuteczności. Ponieważ są to zagadnienia związane z każdym chłopcem osobno, nie ma potrzeby umieszczać ich w planie pracy drużyny jako całości. Stosowna dokumentacji jest u mnie do wglądu.
CHARAKTERYSTYCZNE POTRZEBY WYCHOWAWCZE WSPÓLNE DLA WIĘKSZOŚCI CHŁOPCÓW
Komentarz:
W tym miejscu umieszczamy ogólną ocenę warunków wychowawczych w środowisku z jakiego pochodzą harcerze, ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb wychowawczych charakterystycznych dla większości z nich. Wystarczy aby w zamierzeniach wychowawczych drużyny znalazły się trzy, cztery „hasła" (kierunki programowe) na bieżący rok, które znajdą szczególne odzwierciedlenie w zaplanowanych przedsięwzięciach.
Przykład:
- Drużyna działa w środowisku dotkniętym wysokim bezrobociem. Sytuacja materialna większości chłopców jest bardzo zła. Naszym celem jest obudzić w nich ducha przedsiębiorczości i zachęcić do osiągania dobrych wyników w nauce, aby w przyszłości byli zdolni zmienić swój los.
- W związku z fatalną sytuacją materialną większość harcerzy namawiana jest przez rodziców do wiązania swojej przyszłości z emigracją zarobkową. Środowisko charakteryzuje się brakiem szacunku do państwa polskiego oraz zanikiem uczuć patriotycznych. Naszym celem będzie rozbudzić w chłopcach patriotyzm i szacunek do własnego państwa oraz jego praw i instytucji.
- Innym skutkiem złej sytuacji materialnej środowiska jest brak kontaktu chłopców z wyższą kulturą. Chłopcy ograniczają się wyłącznie do oglądania telewizji - i to najmniej wartościowych programów oraz słuchania prymitywnej muzyki. Naszym celem będzie zachęcić ich do kontaktu z bardziej wartościowymi przejawami życia kulturalnego.
- Chłopcy w większości strasznie klną. Będziemy starać się zwracać szczególną uwagę na rozbudzenie potrzeby używania kulturalnego słownictwa.
CEL NA TEN ROK |
ŚRODKI REALIZACJI |
Rozbudzić ducha przedsiębiorczości |
|
Zachęcić do lepszej nauki |
|
Rozbudzić uczucia patriotyczne |
|
Rozbudzić potrzebę kontaktu z wyższą kulturą |
|
CZYSTOŚĆ W MOWIE! |
|
CELE ORGANIZACYJNE
KSZTAŁCENIE NASTĘPCÓW
Komentarz:
W tym miejscu staramy się określić cele i zamierzenia w pracy zmierzającej do wychowania sobie następcy na funkcję drużynowego oraz wytypowania kandydatów na jego następców w przyszłości.
Przykład:
Opis sytuacji:
Aktualnie moim przybocznym jest ćwik Janek Kowalski. Janek ma 17 lat i jest uczniem 2 klasy liceum. Uczy się dobrze. Był dobrym zastępowym. Niestety planuje wyjazd na studia do innego miasta.
Cele długofalowe:
Chciałbym za trzy lata mieć trzech przybocznych w tym co najmniej jednego ze stopniem przewodnika i dwóch z otwartymi próbami instruktorskimi. W związku z planowanym rozwojem ilościowym może okazać się konieczne podzielenie drużyny na dwie albo trzy.
Chcę zbudować skuteczny mechanizm wyłaniania kandydatów, motywowania i kształcenia przybocznych.
CEL NA TEN ROK |
ŚRODKI REALIZACJI |
Wyłonić dwóch kandydatów na przybocznych i wysłać ich na kurs drużynowych. |
|
Obudzić w kandydatach na instruktorów silną świadomość wychowawczej roli harcerstwa |
|
Zmotywować kandydatów do wybrania instruktorskiej ścieżki rozwoju harcerskiego. |
|
LICZEBNOŚĆ DRUŻYNY
Komentarz:
W tym miejscu określamy cel związany z liczebnością drużyny.
Przykład:
Opis sytuacji:
W chwili obecnej drużyna liczy 24 harcerzy. Jest to liczebność wystarczająca do tego aby w grupie funkcjonowały mechanizmy niezbędne dla wspomagania rozwoju społecznego chłopców. W mojej ocenie jako drużynowego, możliwy jest wzrost liczebności bez niebezpieczeństwa obniżenia się poziomu pracy i osłabienia możliwości oddziaływania indywidualnego.
Cele długofalowe:
Planuję wzrost liczebności do drużyny w tym roku do 36 harcerzy, a w perspektywie 3 lat do 50 przy założeniu, że po przekroczeniu tej liczby i wykształceniu przyszłych drużynowych, drużyna podzieli się na dwie.
CEL NA TEN ROK |
ŚRODKI REALIZACJI |
Zwiększyć liczebność do 36 harcerzy |
|
SYSTEM ZASTĘPOWY
Komentarz:
W tym miejscu analizujemy aktualny stan funkcjonowania systemu zastępowego i wyznaczamy cele związane z jego dalszym usprawnieniem. Przyjmujemy założenie, że dobrze funkcjonujący system zastępowy jest najlepszym sposobem wzbogacenia rozwoju społecznego chłopców.
Przykład:
Opis sytuacji:
W drużynie działają cztery zastępy: Rysie - 7 harcerzy, Łosie - 6 harcerzy, Wilki - 6 harcerzy, Dziki - 4 harcerzy. Dwóch zastępowych jest po kursie i radzi sobie dobrze. Jeden nie był jeszcze przeszkolony ale też radzi sobie dobrze. Czwarty wyraźnie odstaje od reszty.
Zastępy złożone są przeważnie z równolatków. Zastępowi są o rok lub dwa lata starsi. Jeden zastępowy ma stopień ćwika, dwóch wywiadowcy i jeden młodzika.
Trzy zastępy posiadają proporce, kroniki, siatki alarmowe i własne miejsce zbiórek. Ich spotkania odbywają się regularnie raz w tygodniu, a nieraz nawet częściej. Rada Drużyny nie ma istotnego znaczenia w działalności drużyny. Zastęp Zastępowych jeszcze nigdy w drużynie nie działał.
Cele długofalowe:
Planuję zwiększyć liczbę zastępów w tym roku do 5-6, a w perspektywie 3 lat do 8-śmiu.
Chciałbym aby zastępy liczyły po 6-7 harcerzy, miały własną bogatą obrzędowość; kroniki, proporce, hasła, miejsca zbiórek. By panowała w nich bardzo dobra przyjacielska atmosfera, by chłopcy spotykali się często przy różnych okazjach, także towarzyskich. Chciałbym aby Rada Drużyny uczestniczyła w podejmowaniu wszystkich ważniejszych decyzji dotyczących życia drużyny. W perspektywie 2 lat chcę doprowadzić do sytuacji, że prężnie działający Zastęp Zastępowych stanie się polem do wędrowniczego rozwoju zastępowych i miejscem doskonalenia ich umiejętności związanych z prowadzeniem zastępów.
CEL NA TEN ROK |
ŚRODKI REALIZACJI |
Powołać dwa nowe zastępy |
|
Wykształcić 6-7 harcerzy na kursie zastępowych |
|
Powołać Zastęp Zastępowych |
|
Zwiększyć udział Rady Drużyny w kierowaniu Drużyną |
|
Zwiększyć atrakcyjność i celowość pracy w zastępach |
|
SYSTEM STOPNI
Komentarz:
System stopni jest doskonałym harcerskim sposobem motywowania chłopców do wszechstronnego samorozwoju oraz skutecznym narzędziem ukierunkowywania tego rozwoju przez drużynowego w stosunku do każdego chłopca z osobna. W tym miejscu analizujemy aktualną jakość wykorzystania tego sytemu oraz wyznaczamy cele związane ze zwiększeniem jego skuteczności.
Przykład:
Opis Sytuacji:
Aktualnie chłopcy w drużynie posiadają następujące stopnie: HO - 1(drużynowy), Ćwik - 2, Wywiadowca - 5, Młodzik - 10, bs - 6.
W ciągu roku chłopcy nabywają wiedzę i umiejętności niezbędne do zdobycia kolejnego stopnia podczas zajęć zastępów i drużyny. Każdy posiada kartę zdobywania stopnia (indeks) gdzie uzyskuje poświadczenia nabycia wymienionych tam umiejętności. Poświadczać mogą oprócz drużynowego, przyboczni, zastępowi i rodzice. Oprócz tego, drużynowy wyznacza harcerzom indywidualne próby na stopień. Próba polega na wykonaniu wyznaczonych zadań:
-
Młodzik: 3-4 zadania w ciągu 3 miesięcy,
-
Wywiadowca: 5-6 zadań w ciągu 6 miesięcy,
-
Ćwik: 7-10 zadań w ciągu 12 miesięcy.
Po zdobyciu wszystkich poświadczeń zdobycia wiedzy i umiejętności w indeksie oraz pozytywnym zamknięciu próby indywidualnej (ocena wykonanych zadań), harcerze dopuszczani są do próby końcowej. Próby końcowe w formie biegu na młodzika i wywiadowcę organizowane są przeważnie na obozie. Próby końcowe na ćwika w ciągu całego roku. Stopnie HO zdobywane są w kapitule hufcowej, a HR w kapitule chorągwianej, według odrębnych zasad.
Szkolenie w zastępach pozostawia wiele do życzenia, co trzeba jak najszybciej zmienić. Na skutek tych braków spory odsetek chłopców nie zalicza prób końcowych co prowadzi do opóźnień w zdobywaniu stopni w stosunku do regulaminowych przedziałów wiekowych. Próby indywidualne wyznaczane są na podstawie wiedzy drużynowego o postawie chłopców i ich potrzebach rozwojowych. Bardzo pomocne są przy tym notatki drużynowego zawarte w „kartach postaci". Mankamentem jest brak kontroli nad postępami w realizacji próby. Sporo chłopców realizuje zadania na ostatnią chwilę (tuż przed obozem lub na obozie) - część z nich nie zalicza próby przed biegiem i nie zostaje do niego dopuszczona, co jest kolejnym powodem opóźnień w zdobywaniu stopni. Poziom biegów na młodzika jest zadowalający ale trzeba znacznie podnieść poziom i atrakcyjność harców w biegu na wywiadowcę.
Cele długofalowe:
Docelowo doprowadzić do tak sprawnego funkcjonowania systemu stopni, że wszyscy harcerze zdobywać będą kolejne stopnie w regulaminowych przedziałach wiekowych. Za rok dołączyć do wymagań wiedzę i umiejętności, które znacznie podniosą poziom wyrobienia harcerskiego chłopców - cel zwycięstwo w TDP.
CEL NA TEN ROK |
ŚRODKI REALIZACJI |
Usprawnić mechanizm wyznaczania i kontroli realizacji prób indywidualnych |
|
Poprawić poziom szkolenia dot. wymagań z zakresu wiedzy i umiejętności |
|
Podnieść poziom i atrakcyjność biegu na wywiadowcę |
|
SYSTEM SPRAWNOŚCI
Komentarz:
System sprawności jest doskonałym narzędziem służącym do poszerzania i rozwijania indywidualnych zainteresowań chłopców. W tym miejscu analizujemy jakość jego funkcjonowania i określamy co chcielibyśmy w nim usprawnić.
Przykład
Opis Sytuacji:
W ubiegłym roku chłopcy zdobyli w sumie 63 sprawności co daje średnio ok. 3 sprawności na głowę. Teoretycznie wynik nie najgorszy ale... Aż 55 sprawności było zdobywanych dopiero na obozie i to tylko dlatego, że w próbach na stopnie wyznaczyłem zadanie polegające na zdobyciu trzech dowolnych sprawności. Okazuje się, że jest to jedyny skutecznie działający (ale nieco sztucznie wymuszony) mechanizm motywacji. W dodatku w warunkach obozowych chłopcy zdobywają głownie sprawności polowe i sportowe, których wymagania powielają się z wymaganiami na stopnie. Ze wszystkich zdobytych w ub. roku sprawności tylko jedna ( informatyk) odzwierciedlała proces poszukiwania i pogłębiania zainteresowań. Trzeba koniecznie to zmienić, tak aby chłopcy zdobywali sprawności w ciągu roku i wybierali takie, które faktycznie przyczynia się do rozwoju zainteresowań.
Istotną przeszkodą w motywowaniu chłopców do zdobywania sprawności jest obowiązek ich wyszycia na rękawie. W opinii samych chłopców jest to „babskie zajęcie" i generalnie nie chcą tego robić.
Cele długofalowe:
Usprawnić działanie systemu sprawności tak aby chłopcy zdobywali je głównie w ciągu roku i wybierali takie dziedziny, które faktycznie motywują do rozwoju zainteresowań.
CEL NA TEN ROK |
ŚRODKI REALIZACJI |
Wprowadzić mechanizmy motywacji do zdobywania sprawności |
|
Zachęcić zastępowych do zwracania uwagi na zdobywanie przez chłopców sprawności w ramach pracy zastępów. |
|
GOSPODARKA DRUŻYNY
Komentarz:
Prowadzenie gospodarki drużyny nie jest tylko wymogiem logistycznym. Posiadanie i gospodarowanie funduszami oraz sprzętem nie tylko umożliwia pracę harcerską ale jest także narzędziem oddziaływania, kształtującym zaradność, przedsiębiorczość, poszanowanie dla pracy i dobra wspólnego. Prowadzenie własnej gospodarki przez drużynę ma przede wszystkim wymiar wychowawczy, a nie tylko praktyczny.
W tym miejscu analizujemy finansową i sprzętową sytuację drużyny pod kontem logistycznym i wychowawczym.
Przykład:
Opis sytuacji:
Drużyna nie posiada własnego sprzętu obozowego ani biwakowego. Korzysta ze sprzętu szczepu. Praca przy konserwacji sprzętu organizowana jest przez kwatermistrza szczepu. Istniejący system oceniam źle. Chłopcy nie mają świadomości, że jest to ich wspólny sprzęt, a jedynie wypożyczony od jakiejś instancji nadrzędnej. Nie dbają o niego wystarczająco. Unikają pracy w magazynie, traktując ją jak dopust Boży. Organizacja pracy jest kiepska, co dodatkowo osłabia ich motywację.
Składki zbierane są przez zastępowych i przekazywane są przybocznemu, który rozlicza się z Okręgiem. Drużyna zorganizowała w zeszłym roku jedną akcję zarobkową, która przyniosła niezbyt rewelacyjne efekty. Zdobyte środki wykorzystano w całości na dofinansowanie wyjazdu chłopców na obóz w stopniu proporcjonalnym do włożonej przez nich pracy.
Cele długofalowe:
W związku z przyjętym założeniem polegającym na zwróceniu większej uwagi na kształtowanie przedsiębiorczości (patrz cele wychowawcze), kwestia gospodarki drużyny będzie w latach kolejnych traktowana priorytetowo.
Celem jest posiadanie własnego kwatermistrza, własnego sprzętu obozowego, wyposażenie zastępów we własny sprzęt pionierski i biwakowy oraz organizowanie przedsięwzięć zarobkowych umożliwiających płynną wymianę zużytego sprzętu oraz dofinansowanie wyjazdu harcerzy na obóz co najmniej do wysokości ½ kosztów.
CEL NA TEN ROK |
ŚRODKI REALIZACJI |
Obudzić w chłopcach świadomość, że sprzęt obozowy i biwakowy jest ich wspólną własnością i to jak długo posłuży zależy głównie od tego jak się go traktuje. |
|
Wytypować i wykształcić kandydata na kwatermistrza drużyny |
|
Zdobyć fundusze na skrzynie zastępów, konserwację przekazanego drużynie i zastępom sprzętu, dofinansowanie wyjazdu na obozy (1/2), zimowiska (1/3) i kursy (100%)oraz na uruchomienie własnego przedsiębiorstwa zarobkowego. |
|
SAMODZIELNOŚĆ ORGANIZACYJNA DRUŻYNY
Komentarz:
Większość drużyn ZHR działa obecnie w ramach szczepów. Nie ma w tym nic złego o ile szczep nie zawłaszcza sobie funkcji, które powinny być w polu zainteresowania drużyny. Za drużynę samodzielną uważa się drużynę zdolną do zorganizowania własnego, w pełni samodzielnego letniego obozu stałego pod namiotami. Pełna samodzielność organizacyjna drużyny nie jest celem samym w sobie. Podobnie jak w wymiarze indywidualnym ćwiczenie technik harcerskich, dążenie do samodzielności drużyny służy wyrabianiu w chłopcach zaradności, samodzielności, wiary we własne siły. Przyczynia się do podniesienia samooceny u każdego harcerza, a najbardziej u funkcyjnych, a co za tym idzie kształtuje zdolność do stawiania czoła wyzwaniom i trudnościom życiowym.
W tym miejscu analizujemy na jakim etapie drogi do pełnej samodzielności znajduje się obecnie Drużyna i planujemy kolejny jej etap.
Przykład:
Opis sytuacji:
Drużyna wchodzi w skład szczepu.................. . Gospodarka prowadzona jest dotychczas przez szczep, co zamierzamy w ciągu tego roku zmienić. Drużyna wyjeżdża na obozy w ramach zgrupowania szczepu.
Cele długofalowe:
W perspektywie dwóch lat zamierzamy przejąć całkowicie gospodarkę drużyny, osiągnąć pełną zdolność do zorganizowania własnego obozu (wymóg kategoryzacyjny w kategorii drużyn puszczańskich) i zorganizować pierwszy w historii drużyny własny obóz stały. W tym roku z uwagi na inne priorytety zostaną przeprowadzone zaledwie przygotowania wstępne. Dopiero w przyszłym roku przygotowania wejdą w decydująca fazę, a próbą generalną będzie samodzielne zimowisko drużyny.
CEL NA TEN ROK |
ŚRODKI REALIZACJI |
Uruchomić własną gospodarkę drużyny |
|
Wykształcić dwóch własnych ratowników wodnych. |
|
Zorganizować własny obóz wędrowny ZZt-u jako pierwszy krok ku samodzielnemu obozowi stałemu |
|
WSPÓŁPRACA Z ZUCHAMI I WĘDROWNIKAMI
Komentarz:
Drużyna harcerska działa metodą harcerską adekwatną dla chłopców w wieku od 11-15 lat. Jest to zatem wycinek obszaru wychowawczych zadań harcerstwa. Pełny cykl wychowania powinien umożliwiać oddziaływanie na chłopców za poprzez najlepiej dostosowaną do ich potrzeb metodę. Dla chłopców młodszych (8-11 lat) jest to metoda zuchowa, dla chłopców starszych (15-19 lat) metoda wędrownicza. Drużynowy harcerski powinien być zatem zainteresowany tym aby jego chłopcy przechodzili pełen cykl wychowania harcerskiego od zuchów po wędrowników. Ponieważ drużyna harcerska jest w centrum tego procesu, to na nim spoczywa największa odpowiedzialność za zapewnienie kompletności oddziaływania. W drużynie muszą istnieć mechanizmy pozyskiwania zuchów i przekazywania starszych harcerzy do wędrowników.
W tym miejscu analizujemy jak te mechanizmy obecnie działają i zastanawiamy się jak je udoskonalić.
Przykład:
Opis sytuacji:
Drużyna działa w ramach szczepu, w którym istnieje słaba gromada zuchowa i w ogóle nie prowadzi się pracy wędrowniczej. Wędrownicy pozostają więc w drużynie. Znudzeni dotychczasowymi propozycjami i nie znajdując propozycji adekwatnych do swoich potrzeb, wykruszają się, o ile nie obejmą funkcji w drużynie. Trzeba to pilnie zmienić.
Jeśli chodzi o zuchy, to drużyna obecnie nie cierpi z powodu ich braku. Corocznie przechodzi do drużyny ok. 2-3 zuchów co stanowi mały odsetek corocznego poboru. Biorąc jednak pod uwagę planowany rozwój ilościowy drużyny i pragnienie podniesienia poziomu pracy tak aby w przyszłości zdobyć tytuł DR, jesteśmy bardzo zainteresowani pozyskiwaniem pełnych szóstek z gromady zuchowej, jako, że przyśpieszy to plany rozwojowe oraz przyczyni się do podniesienia poziomu pracy (zuchy są już obeznane z harcerstwem i prezentują wyższy poziom przygotowania od zwykłych poborowych).
Cele długofalowe:
Powołać minimum jedną własną gromadę zuchową, która rok rocznie przekazywać będzie do drużyny jedną szóstkę/zastęp.
Doprowadzić za kilka lat do powstania drużyny wędrowniczej w szczepie. Po zaplanowanym podzieleniu Drużyny na dwie, do drużyny wędrowniczej przekazywani będą najstarsi harcerze z obu tych drużyn. Ponieważ ani w szczepie ani w hufcu nie ma doświadczeń w pracy wędrowniczej i w podobnej sytuacji są pozostałe drużyny hufca, na pierwszej w tym roku odprawie hufca zostanie zgłoszona inicjatywa utworzenia drużyny wędrowniczej w hufcu na tej zasadzie, że chłopcy wywodzący się z jednej drużyny harcerskiej tworzyć będą jeden patrol wędrowniczy i zachowywać dotychczasowe barwy oraz ścisłe kontakty z macierzystą drużyną. Celem jest szybkie uruchomienie możliwości przekazywania starszych chłopców do wędrownictwa, rozpoczęcie długofalowego procesu zdobywania doświadczenia wędrowniczego i kształcenia kadry wędrowniczej. Być może za kilka lat, któryś z chłopców przekazanych obecnie do wędrowników uzyska szlify instruktorskie zorganizuje drużynę w szczepie.
CEL NA TEN ROK |
ŚRODKI REALIZACJI |
Wytypować kandydatów i zmotywować do rozpoczęcia służby zuchmistrzowskiej. |
|
Bezzwłocznie rozpocząć pracę ze starszymi chłopcami z wykorzystaniem elementów metody wędrowniczej. |
|
Stworzyć możliwość przekazywania najstarszych chłopców do drużyny wędrowniczej. |
|
WSPÓŁPRACA Z HARCERKAMI
Komentarz:
W pierwszym okresie wieku harcerskiego wśród chłopców występuje jeszcze bardzo silny antagonizm płci. Chłopcy nie potrzebują kontaktu z dziewczętami. Jednak w wieku gimnazjalnym sytuacja zmienia się radykalnie. Pojawia się silne zainteresowanie płcią przeciwną. Chłopcy usilnie poszukują okazji do spędzania czasu z dziewczętami. Drużyna harcerska nie może być wobec tego obojętna. W każdej dobrej drużynie powinny istnieć wypracowane formy różnorodnych kontaktów z harcerkami.
W tym miejscu analizujemy na ile jest to potrzebne oraz jak te kontakty nawiązywać i podtrzymywać.
Przykład:
Opis sytuacji:
Większość chłopców w Drużynie jest już w wieku, w którym pojawia się silne zainteresowanie płcią przeciwną. Chłopcy bardzo ochoczo reagują na wszystkie propozycje kontaktu z harcerkami. W szczepie działa drużyna żeńska. Są to koleżanki chłopców z tego samego gimnazjum. Ponieważ chłopcy i dziewczęta przebywają ze sobą stale na gruncie szkolnym, obie strony nie przejawiają większej chęci kontaktów na gruncie harcerskim, poszukując raczej innych możliwości.
Cele długofalowe:
Nawiązać różnorodne kontakty z drużynami żeńskimi w całej Polsce.
CEL NA TEN ROK |
ŚRODKI REALIZACJI |
Nawiązać współpracę z żeńskimi patrolami HOPR |
|
Zaprzyjaźnić się z ZZ-tem Drużyny żeńskiej |
|
OTOCZENIE ZEWNĘTRZNE
Komentarz:
Aby drużyna harcerska mogła prawidłowo funkcjonować w środowisku i prowadzić skuteczną działalność wychowawczą, niezbędne są dobre relacje z „otoczeniem", zwłaszcza z rodzicami harcerzy i zarządem placówki, przy której drużyna działa (szkoła, parafia, osiedle), a także z władzami samorządowymi dysponującymi odpowiednio wysokimi funduszami. Dlatego każda drużyna powinna budować doskonałe relacje w środowisku swojego działania. W tym miejscu analizujemy w jakim stopniu relacje te są pomocą, a w jakim przeszkodą w prowadzeniu normalnej pracy i zastanawiamy się jak je poprawić ( bo zawsze mogą być lepsze).
Przykład:
Opis sytuacji:
Drużyna działa przy Gimnazjum nr. .... Stosunki z dyrekcją szkoły są ostatnio napięte w związku z kilkoma wybrykami jakie miały miejsce w budynku szkoły na zbiórkach zastępów. W szkole nie ma harcówki.
Rodzice w większości nie wykazują zainteresowania pracami drużyny.
W parafii jest nowy proboszcz, z którym nie odbyła się jeszcze żadna rozmowa na temat udziału drużyny w życiu parafii.
Nie istnieje żadna forma współpracy z władzami samorządowymi.
Cele długofalowe:
Chcemy zainteresować rodziców życiem drużyny i uaktywnić ich do różnorakiej pomocy. Docelowo planujemy powołanie KPH przy Drużynie. Planujemy bardzo mocno wpisać się w życie szkoły i zasłużyć sobie na zaufanie konieczne do uzyskania harcówki. Chcielibyśmy brać czynny udział w życiu parafii. Docelowo mieć własnego duszpasterza. Chcemy też bardzo mocno promować działalność Drużyny wśród członków władz samorządowych i urzędników.
CEL NA TEN ROK |
ŚRODKI REALIZACJI |
Zainteresować ogół rodziców działalnością Drużyny i wyłonić spośród nich grupę inicjatywną, która przygotuje powstanie koła KPH. |
|
Ocieplić relacje z dyrekcją szkoły. |
|
Włączyć się w życie parafii i zaprzyjaźnić się z jednym z księży, którego po czasie poprosimy by został naszym duszpasterzem. |
|
Rozpocząć lobbing na rzecz Drużyny i harcerstwa we władzach samorządowych. |
|
Komentarz:
Jeżeli uważasz, że jeszcze jakaś inna sfera życia Drużyny wymaga przeanalizowania i zaplanowania - zrób to!
HARMONOGRAM ZADAŃ
Komentarz:
Po wyznaczeniu celów pracy i środków ich realizacji na rok bieżący, trzeba je odpowiednio rozplanować w czasie i rozdzielić konkretne zadania pomiędzy drużynowego, przybocznych i zastępowych. W tym celu sporządza się Harmonogram Zadań. W harmonogramie tym należy ustalić terminy realizacji wszystkich zaplanowanych wyżej działań będących środkami do osiągnięcia wyznaczonych celów. Niektóre z zaplanowanych przedsięwzięć, zwłaszcza te które wymagają istotnych przygotowań, powinny zostać w harmonogramie podzielone na fazy realizacji w sposób umożliwiający, kontrolę terminowości ich rozpoczęcia i zakończenia. W harmonogramie powinny się znaleźć także te przedsięwzięcia, które nie wynikają wprost z analizy potrzeb, a które będą przez Drużynę realizowane.
Termin |
Zadanie |
Odpowiedzialny |
|
|
|
|
|
|